Association of Plasma Concentration of Vitamin B12 With All-Cause Mortality in the General Population in the Netherlands
Het recente artikel van het UMCG welke deze week veel is besproken in de media heeft tot veel commotie en onrust gezorgd. Het leek ons dan ook goed om een reactie hierop te formuleren zodat we wat onrust kunnen wegnemen.
Kort samengevat is de conclusie van de auteurs dat een hoge B12 spiegel geassocieerd is met een hoge mortaliteit. Op zich is het een goed artikel en is het in een vooraanstaand tijdschrift (JAMA Open Network) geplaatst. Echter dit artikel kent naast zijn sterke punten ook zijn beperkingen. Wij willen deze beide graag hier bespreken.
De groep deelnemers
Deze bestaat uit 5571 personen met een gemiddelde leeftijd van 53,5 jaar. 50,8% is mannelijk. Op zich is dit wel een grote groep waar men statistiek op kan loslaten.
De populatie is opgesplitst in vier groepen (kwartielen). Per kwartiel is de mediane B12 spiegel gemeten.
Groep 1 (onderstel kwartiel): 261,59 pg/ml
Groep 2 en 3: 394,42 pg/ml
Groep 4 (bovenste kwartiel): 626,19 pg/ml
De overall gemiddelde B12 spiegel was 394,42 pg/ml
De beperkingen van deze studie zijn echter:
- Er wordt geen informatie verschaft over de doodsoorzaak bij deze personen
- Het betreft met name Europeanen dus kan niet geëxtrapoleerd worden naar andere etniciteiten
- Er is geen informatie bekend over de B12 spiegel voor inclusie. Kan best zijn dat men erg laag heeft gezeten waardoor er schade is ontstaan
- Er is geen informatie over het feit dat men wel of niet tabletten gebruikt heeft in de periode voordat men geïncludeerd werd. We weten dat je na het stoppen van tabletten of injecties plm 3-6 maanden moet wachten voordat men een reële B12 spiegel kan meten
- 2/3 van de groep heeft een nierfunctiestoornis getuige de hoge uitscheiding van eiwit in de urine
- Er wordt niet ingegaan op het feit dat mogelijk andere verstorende factoren ook een rol hebben gespeeld op de uitkomst
- Er is geen onderzoek gedaan bij patiënten die inmiddels een behandeling met injecties krijgen om te kijken wat evt de relatie zou kunnen zijn tot het ontwikkelen van ziektes of sterfte. Sterker nog, de patiënten waarvan men wist dat ze injecties kregen, zijn uit het onderzoek gelaten
Belangrijk is wel dat men in dit artikel eindigt met de zin dat een niet oorzakelijke relatie tussen B12 spiegel en sterfte niet mag worden uitgesloten. Met andere woorden: een duidelijke relatie/associatie is niet aangetoond.
Wat zijn dan de sterke punten die men uit dit artikel kan halen
- Er is geen relatie tot het ontwikkelen van kanker noch progressie van kanker als dat bij inclusie al aanwezig was
- Er is geen relatie met hart/vaatziektes
- Een hogere spiegel kan ook komen door factoren zoals release van leveropslag, verminderde renale klaring van B12, opregulatie van haptocorrine of stoornis in transcobalamine synthese
Onze interpretatie
Wij zijn van mening dat in dit artikel niet goed gekeken is naar andere factoren zoals onderliggende genetische varianten die én de mortaliteit verhogen én geassocieerd zijn met hogere vitB12 spiegels. Verder kan het verkeerd interpreteren van de data tot verkeerde conclusies leiden. Als voorbeeld: door het eten van soft-ijs verdrinken mensen sneller (https://www.psyblog.nl/2014/02/06/correlatie-causaliteitijsjes-piraten-en-de-media/)
Het is dan ook erg teleurstellend te moeten constateren dat men ondanks de vele tekortkomingen/gebreken tot een conclusie is gekomen welke niet gebaseerd is op feiten maar meer op statistiek. Gevolg is echter een ongelooflijke media hype welke zorgt voor veel onrust bij iedereen. Aan de ene kant onrust bij hen die B12 suppletie krijgen (tabletten, neusspray of injecties) en aan de andere kant bij hen die zonder suppletie een hoge spiegel hebben.
Voor de mensen die een behandeling krijgen
De patiënten die wij in onze kliniek op consult zien, hebben allemaal een lage uitgangswaarde van B12. Het merendeel zit ver onder het gemiddelde van die van Groep 1.
Betekent dit nu dat deze patiënten juist moeten stoppen met de behandeling? De auteur SJL Bakker reageert hier (helaas achteraf) op met de opmerking dat voor deze patiënten het nog steeds geldt dat het goed is om een B12-tekort aan te vullen als dat medisch nodig is.
Voor de mensen die zonder een behandeling een hoge spiegel hebben
Deze gaan zich nu zorgen maken over hun gezondheid en worden bang dat ze een nare ziekte onder de leden hebben. Dit zorgt voor veel onnodige onrust en een enorme toeloop naar de huisarts/specialist. Zoals eerder vermeld, kan een verhoogde spiegel ook komen door factoren zoals release van leveropslag, verminderde renale klaring van B12, opregulatie van haptocorrine of stoornis in transcobalamine synthese. Op zich zijn dit geen ziektes van betekenis. Voor de huisartsen die nu overspoeld worden met vragen hierover kunnen wij het volgende meegeven:
- Doe een standaard bloedbeeld (Hb, MCV, Leuko, Leukocyten differentiatie, ASAT, ALAT, AF, gGT, LDH, kreatinine). Komen hier geen afwijkingen uit naar voren dan is er geen reden tot onrust
- Indien nodig, doe een echo van de lever. Als deze goed is dan is er zeker geen reden tot onrust
- Als de patiënt een verleden heeft met de diagnose kanker dan is het zinvol beide stappen zoals hier boven beschreven te ondernemen
Wij hopen met deze uitgebreide toelichting veel onnodige onrust weg te kunnen halen en voor vragen kan men natuurlijk altijd bij ons in de kliniek terecht.